Không chỉ mang đến vẻ đẹp cho cuộc sống, theo Đông y nhiều loài hoa còn có công dụng phòng, chữa bệnh. Từ những bệnh thông thường như cảm cúm, nhức đầu... cho đến những bệnh ung thư.
Dưới đây là một số loài hoa có tác dụng như thảo dược mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Dâm bụt
Loài hoa này được dùng để chế biến món ăn trên khắp thế giới, chủ yếu là làm gia vị, mứt, súp và nước sốt. Cánh hoa là nguyên liệu làm nên loại trà Karkade nổi tiếng ở Ai Cập, Brazil và Mexico. Do chứa nhiều chất chống ôxy hóa, hoa dâm bụt mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe như nhuận tràng, lợi tiểu, hạ huyết áp, giảm co thắt dạ dày, ruột và tử cung. Đặc biệt, hoa còn được dùng điều chế thuốc trị chán ăn, kích ứng dạ dày viêm đường hô hấp, các bệnh về tim và thần kinh.
Hoa sen
Trong Đông y quốc hoa có tác dụng làm mờ vết thâm. Thường xuyên sử dụng tinh chất hoa sen để xoa dịu vết thâm và bạn sẽ có một làn da mềm mại, tươi sáng.
Hoa oải hương
Hoa oải hương được ví như một loại “dược thảo thơm”, có khả năng giúp các mạch máu giãn nở, lưu thông máu huyết, đem lại cảm giác thư thái và trạng thái nghỉ ngơi cho các cơ, da. Những lúc căng thẳng, mệt mỏi bạn nên ngâm mình trong bồn nước chứa hoa oải hương.
Hoa Sim
Bên cạnh những sản phẩm từ sim rừng như trà hoa sim, rượu, mật, xi-rô... hoa sim còn được ứng dụng trong lĩnh vực thực phẩm. Các bộ phận của cây sim rừng như thân, lá, rễ, quả, hoa đều là những vị thuốc tốt đối với sức khỏe.
Hoa quỳnh
Hoa quỳnh chữa được rất nhiều bệnh như sỏi thận, niệu quản, bàng quang… Hoa quỳnh hái lúc mới nở là tốt nhất, bạn có thể để tươi hoặc phơi, thái nhỏ, tẩm mật, sao vàng. Sau đó, hãm với nước sôi như pha trà để uống.
Hoa cúc Vạn Thọ
Cúc vạn thọ còn có tên gọi khác là “cỏ hồi xuân” bởi mang lại vẻ đẹp và sức xuân trường cửu. Cúc vạn thọ có thể tham gia vào việc xúc tiến thay thế các tế bào chết, khiến cho da trắng hơn và làm co lại các lỗ chân lông một cách hiệu quả.
Hoa hồng
Hoa hồng có vị ngọt, mùi thơm ngát, tính bình, có công dụng chữa trị các chứng bệnh: ho ra máu, tiểu tiện, lị ra máu bằng cách lấy 10 bông hoa hồng đỏ nấu với một ly đậu đen và một ít đường. Uống 3 lần/ngày trong 3 ngày sẽ khỏi.
Hoa anh đào
Hoa anh đào đặc biệt có tác dụng trong việc làm se lỗ chân lông. Mặt khác nó còn điều dưỡng độ cân bằng của dầu mỡ ở chân lông, khiến cho lỗ chân lông vừa thu nhỏ lại vừa có độ căng mịn màng.
Hoa Bồ công anh
Bồ công anh chữa được viêm loét dạ dày, ung thư vú, mụn nhọt, ghẻ lở, các bệnh ngoài da, giúp làn da tươi sáng, trẻ hóa, ngừa ung thư nhờ tác dụng tăng cường thải độc cho gan. Ngoài ra, bồ công anh còn rất tốt cho những bệnh nhân loãng xương, còi xương, biếng ăn, suy nhược cơ thể.
Nghệ tây
Nhụy hoa nghệ tây thường được chiết xuất làm gia vị giúp tăng hương vị và màu sắc cho món ăn. Chất chiết xuất này chứa nhiều thành phần chống ôxi hóa (đặc biệt là nhóm dưỡng chất carotenoid) cùng các khoáng chất như kali, canxi, sắt, selen, đồng, mangan, kẽm, magiê cùng vitamin A, C, riboflavin, niacin, axít folic. Do đó, nó được dùng để khử trùng, hỗ trợ tiêu hóa, điều chế thuốc chống trầm cảm, chống co giật và ung thư. Tuy nhiên, phụ nữ mang thai nên tránh dùng loại gia vị này vì có thể gây kích thích tử cung dẫn đến sẩy thai.
Được biết, loại gia vị này rất mắc tiền do người ta phải dùng tới 75.000 bông hoa mới thu được 450g bột gia vị.
Hoa sứ
Hoa sứ có tác dụng hạ huyết áp, chữa ho, tiêu đờm, tiêu thũng. Liều dùng 6-12g mỗi ngày dưới dạng thuốc sắc. Người ta còn dùng nước sắc hoa sứ chữa cảm sốt, kiết lị…
Hoa cam
Hoa cam chứa nhiều tinh dầu, có tính kháng khuẩn nên được dùng để pha chế thuốc theo đơn. Bạn có thể dùng nước hoa cam uống để làm êm dịu thần kinh.
Hoa nhài
Trong y học cổ truyền, hoa nhài có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi thấp, tiêu thũng, hoạt huyết... dùng chữa bệnh mất ngủ, tăng huyết áp, tiêu chảy, hoa mắt, chóng mặt. Với những công dụng như trên, trà hoa nhài trở thành thức uống thường xuyên của nhiều người.
Lưu ly
Với ưu điểm giàu axít gamma-linolenic (GLA) cùng các axít béo khác như axít palmitic, axít oleic, axít stearic, axít linoleic, axít eruxic và axít nervonic, hoa lưu ly được dùng để kiểm soát viêm nhiễm bao gồm viêm khớp, viêm da dị ứng cũng như sốt, tiêu chảy, đau tim, bệnh về phổi và đường hô hấp.
Ngoài ra, lưu ly còn điều hòa nội tiết tố, hệ thống trao đổi chất và tăng lượng sữa ở phụ nữ cho con bú.
Hoa astisô
Hoa atisô chứa protein, lipid, glucid, mangan, sắt, các vitamin A, B1, B2 và vitamin C, giúp ăn ngon, bổ tâm can, lọc máu giải độc. Người ta còn chẻ hoa atisô nhỏ ra, rồi hầm với xương, thịt heo hoặc thịt bò ăn rất tốt.
Hoa khế
Hoa khế có vị chua, chát, tính bình có công dụng bổ thận, sinh tinh, nhuận phế tiêu đờm, chữa chứng ho khan, ho có đờm, kiết lị. Nếu bạn bị những chứng bệnh như vậy, lấy hoa khế tẩm nước gừng, sao rồi sắc uống.
Hoa đại
Thời xưa, dân gian sử dụng hoa đại phơi khô để dùng làm thuốc chữa ho, kiết lị, đi lỏng. Ngày nay, hoa đại còn được dùng để trị cao huyết áp... Hàng ngày, chỉ cần sử dụng 12 - 20g hoa đại khô, sắc lấy nước uống là có thể trị được bệnh này.
Hoa gạo
Có vị đắng chát, hơi ngọt, tính mát, tác dụng làm se, tiêu viêm, giải độc, sát khuẩn, thông huyết nên đã trở thành dược liệu sử dụng nhiều trong trị liệu. Khi bị ho khạc nhiều đờm do phế nhiệt: lấy 15g hoa gạo, rau diếp cá 15g, tang bạch bì 10g, sắc uống. Trẻ em sốt cao vào mùa hè, có thể lấy 6g hoa gạo, sắc kỹ, chế thêm chút đường phèn, chia uống vài lần trong ngày. Để chữa mụn nhọt sưng tấy: lấy hoa gạo tươi, giã nát đắp ngày 1 - 2 lần sẽ đỡ đau nhức, chóng khỏi. Chữa tiêu chảy, kiết lị: dùng 20 - 30g hoa gạo thái mỏng, sao vàng, sắc lấy nước uống, ngày 1 thang, chia 2 lần.
Hoa cứt lợn
Theo đông y, cây hoa cứt lợn có các đặc tính tốt cho cơ thể người bệnh, hoa có vị cay, đắng, tính mát; vào 2 kinh Thủ thái âm Phế và Thủ quyết âm Tâm bào. Có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, sát trùng, tiêu thũng, trục ứ. Dùng chữa cảm mạo phát sốt, các chứng bệnh yết hầu sưng đau, ung thũng, mụn nhọt... Sách Quảng Đông trung dược còn nói dùng để trị bệnh sa tử cung và u tử cung.
Hoa ngâu
Hoa ngâu phơi khô nấu nước uống thay trà, vừa thơm, vừa giúp sáng mắt. Lá của hoa ngâu đem nấu nước để tắm trị ghẻ ngứa, nhờ lá có tinh dầu sát trùng. Cũng để chữa chứng ho gà ở trẻ, có thể vận dụng hoa đu đủ đực để chữa cho trẻ vùng sâu, xa các cơ sở y tế mà không may bị bệnh. Dùng 50 gr hoa đu đủ đực, 20 gr rau má, 20 gr dây tơ hồng, 10 gr lá tre đem sắc (nấu) với 4 chén (khoảng 1 lít) nước, nấu còn lại 1 chén, uống từ từ hết trong ngày. Đây là bài thuốc kinh nghiệm dân gian.
Hoa hướng dương
Hoa hướng dương có tác dụng trừ phong, sáng mắt. Dùng chữa đầu choáng váng, mặt sưng phù, và còn dùng để thúc sinh cho phụ nữ.
Hoa mười giờ
Trong y học hoa mười giờ có công dụng chữa bỏng rất tốt cùng với các loại bệnh thường gặp vào mùa hè như viêm họng, eczema, ghẻ, mụn nhọt… rất nhiều người không biết đến những công dụng tuyệt vời của hoa mười giờ, với đặc tính dễ tìm, lành tính bộ phận dùng làm thuốc là toàn cây, thu hái quanh năm. Dùng tươi hay phơi khô. Dùng tươi bằng cách giã nát cây hoặc chiết, dịch cây dùng bôi ngoài.
Hoa mào gà
Theo Đông y, hoa mào gà đỏ có vị ngọt, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, chỉ huyết, chỉ lỵ. Dùng chữa trĩ lậu hạ huyết, xích bạch hạ lỵ, thổ huyết.
Cúc bách nhật
Theo y học cổ truyền, cúc bách nhật vị ngọt tính bình có công dụng thanh can tán kết (làm mát tạng can và làm mất hiện tượng kết tụ), làm sáng mắt, ngừng ho hen, chữa đau đầu....
